اغلب بانک‌‌ها به نهضت ملی مسکن، تسهیلات نمی‌دهند / برخی متقاضیان به دلیل اقساط سنگین، انصراف داده‌اند

در مناظرات انتخاباتی ریاست جمهوری، ابراهیم رییسی رو به دوربین‌های صدا و سیما اعلام کرد که در دو سال اول دولت او دو میلیون مسکن به نیازمندان تحویل داده می‌شود اما حالا نه تنها این ادعا محقق نشده است که بهای گزاف ساخت واحدهای مسکونی طرح نهضت ملی مسکن، اقساط سنگین بانکی، تامین نشدن زمین دولتی به میزان کافی و … همه و همه دست به دست هم داده است تا چشم متقاضیان این طرح آب نخورد که خانه دار شوند.

البته از همان ابتدای طرح ادعای رییسی‌، بسیاری از کارشناسان گفتند که سنگ بزرگ نشانه نزدن است. پیش از رییسی، محمود احمدی‌نژاد همین ادعا را با پرونده جنجالی مسکن مهر مطرح کرده بود اما با گذشت بیش از یک دهه از ادعای رییس دولت نهم و دهم هنوز که هنوز است بخشی از متقاضیان مسکن مهر واحدهای خود را تحویل نگرفته اند و در آذر سال گذشته مهرداد بذرباش، وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد که “تلاش می کنیم تحویل مسکن مهر تا پایان دولت سیزدهم به اتمام برسد.”

با تمام این اوصاف، یکی از مهمترین گرفتاری‌های متقاضیان طرح نهضت ملی مسکن تاکنون، قیمت نامشخص این واحدهای مسکونی بوده است.

*قیمت واحدهای نهضت ملی مسکن

دولت در ابتدای تحویل‌گرفتن ساختمان پاستور، قیمت ساخت هر مترمربع مسکن حمایتی را دو‌میلیون‌و ۷۰۰ هزار تومان اعلام کرد‌ و سپس در زمستان سال ۱۴۰۰ توضیح داد که بهای ساخت هر مترمربع واحدهای مسکونی نهضت ملی مسکن چهارمیلیون‌و ۷۰۰ هزار تومان است اما همان زمان پیمانکاران اعلام کردند که قیمت ساخت مسکن حمایتی متری هفت‌میلیون‌و ۱۰۰ هزار تومان تمام می‌شود و در توضیح این ماجرا فرشید پورحاجت، دبیر کانون انبوه‌سازان، به ایسنا گفته بود قیمت مصالح ساختمانی جهش خیره‌کننده داشته و محال است قیمت ساخت هر مترمربع مسکن حمایتی کمتر از متری هفت‌ میلیون تومان تمام شود.

احمد دنیامالی، عضو شورای عالی مسکن در سال ۱۴۰۱ به ایلنا توضیح داد که قیمت هر مترمربع مسکن حمایتی به‌طور میانگین هشت میلیون تومان در نظر گرفته شده است.

در سوم آذر ۱۴۰۲ روح الله اکبری، دستیار ویژه وزیر راه و شهرسازی در جمع خبرنگاران اعلام کرد که “ممکن است برخی از واحد‌های نهضت ملی با قیمت هر متر مربع ۵ میلیون تا ٧ میلیون تومان شروع شده باشند و برخی‌ها هم با ١٠ میلیون تومان شروع و با ١٢ میلیون تومان تمام شوند.” اما خبرگزاری نزدیک به دولت به نقل از مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی نوشته است که دولت بنا دارد قیمت تمام شده واحدهای مسکونی طرح نهضت ملی مسکن را ‌کاهش دهد!

*قرارداد ساخت مسکن با چه قیمتی امضا شد؟

ایرج رهبر، رییس هیات مدیره انجمن انبوه سازان تهران درباره قیمت نهایی واحدهای مسکونی طرح نهضت ملی مسکن می گوید که “در حال حاضر در قراردادهای ساخت با پیمانکاران تهران، قیمت ساخت هر مترمربع واحد مسکونی طرح نهضت ملی مسکن هشت میلیون و ۲۵۰ هزار تومان است که البته مشمول نرخ تعدیل هم می شود و در صورت افزایش نرخ تورم و افزایش هزینه‌های ساخت مابه التفاوت آن از متقاضیان دریافت می‌شود.”

او در ادامه درباره وضعیت پیشرفت واحدهای طرح نهضت ملی مسکن توضیح می‌دهد: “سهمیه استان تهران از طرح نهضت ملی مسکن ساخت ۲۵۰ هزار واحد مسکونی بوده است که در حال حاضر برای ساخت ۱۷ تا ۱۸ هزار واحد با پیمانکاران تفاهم نامه امضا شده است و برخی واحدهای مسکونی در دست احداث است.”

این مقام صنفی درباره میزان پیشرفت ساخت و ساز واحدهای طرح نهضت ملی مسکن در تهران توضیح می دهد که “برخی از این واحدها بین ۸۰ تا ۸۵ درصد ساخته شده اند و پیشروی ساخت و ساز برخی دیگر از واحدها تنها بین ۱۰ تا ۱۵ درصد بوده است‌.”

رهبر با اشاره به مبلغ بالای اقساط تسهیلات طرح نهضت ملی مسکن تاکید می کند که برخی از متقاضیان به دلیل قدرت مالی پایین و ناتوانی از پرداخت اقساط از این طرح انصراف داده اند.

*گره وام مسکن

البته باید تاکید کرد که مشکلات ساخت طرح نهضت ملی مسکن به همین جا ختم نمی شود و بسیاری از بانک‌ها از پرداخت تسهیلات به این طرح رویگردان هستند.

در آخرین گزارش احمد خادمیان، مدیرکل دفتر طرح‌ریزی و پایش طرح‌های نهضت ملی مسکن در ۱۵ فروردین سال جاری به ایرنا گفته است: “از ابتدای اجرای طرح نهضت ملی مسکن تا پایان سال ۱۴۰۲ بیش از یک میلیون و ۷۱۳ هزار واحد برای دریافت تسهیلات به بانک ها معرفی شدند که بانک ها تاکنون با ۷۵۸ هزار و ۷۱ واحد قرار داد منعقد کردند. عملکرد بانک‌های عامل در پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن در ابتدای سال ۱۴۰۲ معادل ۲۵۵ هزار و ۴۷۸ واحد انعقاد قرارداد بود که رقم انعقاد قرارداد در اسفند سال گذشته به ۷۵۸ هزار و ۷۱ واحد رسید.

رقم انعقاد قرارداد در یکسال گذشته معادل ۵۰۲ هزار و ۵۹۳ واحد بوده است.”

این در حالی است که طبق قانون جهش تولید مسکن باید بانک‌ها ۲۰ درصد از تسهیلات خود را به مسکن اختصاص دهند، اما همچنان بسیاری از بانک‌ها در پرداخت این وام مقاومت می‌کنند.

*طرح جدید دولت برای ساخت مسکن

رییس هیات مدیره انجمن انبوه سازان تهران همچنین از طرح جدید فعالان صنعت ساختمان برای افزایش تولید مسکن خبر می دهد.

رهبر در این زمینه توضیح می دهد که “فعالان صنعت ساختمان به دولت پیشنهاد داده اند که زمین مورد نیاز را برای ساخت و ساز در شهرک های اقماری کلانشهرها فراهم کند و بخش خصوصی منابع مالی را تامین کند تا بتوانند تولید مسکن را افزایش داده و کمبود عرضه را جبران کنند.”

او درباره جزییات این طرح می گوید: “بر این اساس زمین واحدهای مسکونی را دولت تامین می کند و چیزی حدود نیمی از هزینه ساخت به صورت تسهیلات بانکی پرداخت می شود و بخشی از منابع مالی توسط متقاضی تامین شده و کسری آن را سازندگان مسکن می پردازند و در نهایت به ازای سرمایه خود تعدادی از واحدهای مسکونی را تحویل می گیرند.”

او ادامه می دهد که این طرح توسط دولت پذیرفته شده است و مطالعه بیشتر روی جزییات آن در دست انجام است.