حال روز مستاجرهای تهران در آذرماه/ سطح متوسط اجاره بهای ماهانه خانه چقدر شد؟

شاخص اجاره مسکن  از توقف افزایش ماهانه اجاره‌بها در تهران حکایت دارد. نتایج تحقیقات میدانی و بررسی‌های گروه مسکن  نشان می‌دهد میانگین «اجاره‌بهای پیشنهادی» در ابتدای آذر نسبت به ابتدای آبان حدود یک‌درصد افت کرد. با این حال، مبالغ اجاره در بازار مسکن تهران همچنان با فاصله زیادی از توان مستاجرها بیشتر است؛ ضمن آنکه متوسط اجاره‌بها نسبت به سال گذشته همین موقع در تهران ۳۲درصد رشد کرده است. تحلیل نتایج نظرسنجی از مستاجرها، میزان رعایت «نرخ دولتی» را مشخص کرده است. این گزارش به نبض اجاره‌بهای ۲۲ منطقه نیز پرداخته است.

آخرین وضعیت شاخص اجاره مسکن  حاکی از متوقف شدن رشد اجاره‌‌‌بهای ماهانه در تهران است؛ هر چند سطح اجاره‌‌‌بها به لحاظ فاصله زیاد با توان پرداخت مستاجر همچنان در نقطه جوش است. با این حال، این ایست «رشد ماهانه اجاره‌‌‌بها» ۶ پیام تازه از نبض اجاره آپارتمان‌‌‌های پایتخت مخابره می‌‌‌کند.

شاخص «میانگین اجاره‌‌‌بهای پیشنهادی» آپارتمان براساس ارقام موجود در فایل‌‌‌های اجاره محله‌‌‌های منتخب ۲۲ منطقه تهران در ابتدای آذر یا همان شاخص اجاره مسکن  نشان می‌‌‌دهد، سطح متوسط اجاره بهای ماهانه  آپارتمان‌‌‌ها در حال حاضر ۱۶.۲میلیون تومان و پول پیش در کنار آن نیز در حدود ۴۶۰ میلیون تومان است.

در واقع، داده‌‌‌های ابتدای آذر براساس شاخص اجاره مسکن دنیای اقتصاد، با توجه به ماحصل تبدیل کامل پول‌پیش به اجاره‌‌‌بهای ماهانه، حاکی از اجاره آپارتمان با میانگین اجاره‌‌‌بهای ماهانه متر مربعی حدود ۳۷۰هزار تومان است که این رقم کاهش یک‌درصدی نسبت به ابتدای آبان را از خود نشان می‌‌‌دهد. این شاخص که از روی فایل‌‌‌های با عمربنای ۸ سال و میانگین مساحت ۸۱ مترمربع محاسبه می‌‌‌شود، حاکی از برقراری نوعی ثبات در بازار اجاره مسکن پایتخت به لحاظ روند ماهانه است. در واقع اولین پیام مهم این بازار براساس شاخص اجاره مسکن این است که تورم ماهانه در تهران تقریبا صفر یا منفی یک درصد بوده است.

دومین موضوع تاثیرگذار بر ثبات تورم اجاره مسکن، افزایش وزن پول‌پیش در فایل‌‌‌های اجاره نسبت به وزن اجاره‌‌‌بهای ماهانه است. آمارهای ارائه شده از شاخص «اجاره‌‌‌بهای پیشنهادی» نشان می‌‌‌دهد وزن پول پیش در ابتدای امسال معادل میانگین ۴۰۰میلیون تومان بود، این در حالی است که این رقم در ابتدای آذر به ۴۶۰ میلیون تومان رسیده است. البته این افزایش پول‌پیش تغییری در مبلغ کلی اجاره‌‌‌ ایجاد نکرد. از جمله علت اصلی گرایش موجرها به افزایش مبلغ رهن یا پول پیش، سرمایه‌‌‌گذاری آنها در دیگر بازارهای سرمایه‌‌‌ای است.

افت یک‌درصدی یا ثبات نسبی اجاره‌‌‌بهای پیشنهادی در ابتدای آذر نسبت به ابتدای آبان به کاهش حجم تقاضای اجاره در بازار اجاره مسکن آذر باز می‌‌‌گردد. براساس فایل‌‌‌‌‌‌های ارائه شده اجاره پیشنهادی آپارتمان‌‌‌ها و اطلاعات واسطه‌گران بازار مسکن، میزان تقاضا برای جابه‌جایی در این ماه در مقایسه با تابستان کاهش پیدا کرده و در عین حال فایل اجاره نیز کم شده است.

شاخص اجاره مسکن از فایل‌‌‌های پیشنهادی آپارتمان‌‌‌های اجاره‌‌‌ای نشان می‌‌‌دهد، در سال گذشته همین موقع میانگین ارقام پول‌پیش و اجاره‌‌‌بهای ماهانه به ترتیب ۳۴۰‌میلیون تومان و ۱۲میلیون تومان در «اجاره‌‌‌بهای پیشنهادی» بود. در واقع تورم نقطه‌‌‌ای اجاره در ۲۲ منطقه تهران براساس شاخص اجاره مسکن  حاکی از افزایش ۳۲درصدی میانگین «اجاره‌‌‌بهای پیشنهادی» موجرها در ابتدای آذر نسبت به مدت مشابه در سال ۱۴۰۲ است.

بررسی‌‌‌ها نشان می‌‌‌دهد، علت عبور اکثریت موجرها از نرخ مصوب اجاره‌‌‌دولتی، رشد هزینه‌‌‌های زندگی بیش از نرخ ۲۵درصد است.

به بیان ساده، مشکل اقتصادی موجر و مستاجر برای خیلی از این گروه، مشترک است و آن، تورم عمومی بالا است. سمت عرضه بازار اجاره برای پوشش این تورم به دنبال «جبران از محل رشد اجاره‌‌‌بها متناسب با نرخ تورم» است و سمت تقاضا نیز به دلیل همین تورم بالا، از پس رشد اجاره‌‌‌بها برنمی‌‌‌آید چون باید هزینه‌‌‌های ضروری دیگر همچون خوراکی و درمان را تامین کند. این معادله می‌‌‌گوید، به جای نرخ‌‌‌گذاری برای رشد اجاره‌‌‌بها که جواب نداده است باید «تورم عمومی» کاهش یابد.