افزایش ۱۵ درصدی بافت فرسوده/ ۱۷۰ هزار هکتار بافت فرسوده داریم

بر اساس قانون باید سالانه ۱۰ درصد از بافت های فرسوده نوسازی و احیاء شوند. اما بنا به دلایل مختلف و حتی علیرغم بسته های تشویقی در چند سال گذشته روند نوسازی و احیای بافت های فرسوده از یک حرکت کُند و آهسته ای پیروی می کند.

اگر چه برخی کارشناسان معتقد هستند که احیای بافت های فرسوده نیازمند زمان است و حرکت نکردن همزمان فعالیت های اجتماعی،فرهنگی و کالبدی دلیل عدم موفقیت در احیای بافت فرسوده است اما تمامی کارشناسان به خوبی می دانند که تا زمانی که ساکنان بافت فرسوده به لحاظ مالی تطمیع نشوند و دولت و بخش خصوصی به عنوان ذینفعان در کنار هم قرار نگیرند نمی توان مسیر راحتی برای احیای بافت فرسوده متصور بود.

در چند سال گذشته بارها بحث احیای بافت فرسوده و پرداخت تسهیلات از محل صندوق توسعه ملی مطرح و قرار شد تا شورای پول و اعتبار و بانک مرکزی از محل صندوق توسعه ملی تسهیلاتی برای بازآفرینی شهری اختصاص دهند. حتی بسته های تشویقی و ابلاغ سیاستهای ۱۹ بندی نیز به نظر می رسد آنچنان که باید و شاید نتوانسته است سرعت خوبی به احیای بافت فرسوده بدهد.

در دوره ای که مسکن مهر در دولت نهم و دهم مطرح و سپس به دولت یازدهم و دوازدهم منتقل شد اکثر کارشناسان دولتی و غیر دولتی عنوان کردند که اگر بودجه ای که در اختیار مسکن مهر قرار گرفت در اختیار نهادهای مرتبط با احیای بافت فرسوده قرار می گرفت الان این بافت ها بازسازی و نوسازی شده بودند.

حال به نظر می رسد قانون نوسازی بافت فرسوده که در ان تاکید شده است باید سالانه ۱۰ درصد از بافت های فرسوده احیا شوند تا حدودی دست نیافتنی شده است. آمارهای ضعیف ساخت و ساز نه تنها در بافت های فرسوده بلکه در کل کشور نشان می دهد حال و روز ساخت و ساز زیاد خوب نیست پس بنابراین با تغییر دولت ها نیز احیای بافت های فرسوده همواره به یک کلاف سردرگم تبدیل شده و هر دولتی با هر طرح و لایحه ای که وارد این بافت ها برای نوسازی می شود هیچ پیشرفتی حاصل نمی شود.

این عدم پیشرفت در احیای بافت فرسوده ظاهرا باعث ورود شرکتهای چینی به بافت فرسوده تهران شده است و به نظر می رسد اگر چینی ها نیز نتوانند در این خصوص معجزه ای کنند باید احیای ۱۰ درصد بافت فرسوده در سال را به فراموشی سپرد.

فرشید پورحاجت دبیر کانون سراسری انبوه سازان کشور در پاسخ به این پرسش خبرنگار «اقتصاد آنلاین» که پرسید در جلسه دو روز پیش با معاون وزیر راه و شهرسازی میان بخش خصوصی و شرکت بازآفرینی شهری ایران ظاهرا به موضوع احیای بافت فرسوده توجه ویژه ای شده است؟ گفت: در جلسه ای که در شرکت بازآفرینی شهری ایران با حضور بخش خصوصی برگزار شد بیشتر به رفع موانع در احیای بافت فرسوده بود. در این جلسه خواسته شد تا با رویکرد مثبت انجمن های انبوه سازی استان ها به استانداری ها معرفی شوند و دبیر کمیته های رفع موانع تولید در بافت های فرسوده شوند.

نگاه درآمدی دستگاه های خدمات رسان این سیاستهای تشویقی و ۱۹ بندی را به انحراف کشید

او ادامه داد: به هر حال سیاستهای ۱۹ بندی احیای بافت فرسوده و بازآفرینی شهری ایران ابلاغ شده است و در مقام اجرا این سیاستها مثل تمامی موارد تولید مسکن نگاه درآمدی دستگاه های خدمات رسان این سیاستهای تشویقی و ۱۹ بندی را به انحراف کشید. این موضوع مثل سیاستهایی که در حوزه بانکی است مشکلاتی را ایجاد می کند.

دبیر کانون سراسری انبوه سازان کشور گفت: اگر شهرداری ها اعلام می کنند که در بافت فرسوده ۵۰ درصد تخفیف عوارضی داده می شود اما اساسا اثرگذاری برای تولید مسکن نداشته است. در حوزه نظام مهندسی نیز می بینیم که باید نگاه ویژه ای در حوزه مهندسی شود اما اساسا هیچ کدام پای کار نیستند.

او با تاکید بر اینکه اساسا این سیاستها بنیان درستی دارد اما در مقام اجرا می بینیم که دچار مشکل هستند اظهار داشت: برای احیای بافت فرسوده و سرعت مناسب آن نیاز به یک وحدت رویه است. ما معتقد هستیم که باید میان کانون سراسری انبوه سازان و شرکت مادر تخصصی، کارگروه مشترک ماهانه جلسه ای داشته باشند تا روند احیای بافت فرسوده تسریع شود.

مجلس باید ریل گذاری احیای بافت فرسوده را بازنگری کند

پورحاجت تاکید کرد: ۱۵ سال از برنامه چهارم توسعه می گذرد اما می بینیم که احیای بافت فرسوده سرعت مناسبی ندارد و حتی از برنامه هم عقب تر است یادآوری کرد: مجلس باید ریل گذاری احیای بافت فرسوده را بازنگری کند. پس قانون نیاز به بازنگری دارد و باید به این سمت حرکت کرد. چرا که قانون احیای بافت فرسوده کارآیی لازم را نداشته است و یا قدرت اثرگذاری را نداشته است.

یک چهارم مردم کشور در بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری زندگی می کنند

او ادامه داد: اگر متوسط هزینه ساخت هر متر مسکن در بیابان ۵ میلیون تومان باشد باید اذعان کرد که زیرساخت های لازم در بافت فرسوده وجود دارد و باید احیای بافت فرسوده در اولویت باشد. به هر حال در حال حاضر یک چهارم مردم کشور در بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری زندگی می کنند. پس باید بافت های فرسوده مورد توجه قرار بگیرند.

وی در پاسخ به این پرسش که به نظر می رسد تا زمانی که نگاه درآمدی از سوی شهرداری ها در بافت های فرسوده وجود داشته باشد نمی توان انتظار داشت که سرعت احیاء بافت فرسوده روند خوبی به خود بگیرد گفت: فقط شهرداری ها نیستند که نگاه درآمدی به ساخت مسکن و یا نوسازی بافت فرسوده دارند. شرکت های توزیع برق ، شرکت های آب و فاضلاب، بیمه، مالیات و سازمان های نظام مهندسی این نگاه درآمدی را داشته باشند مسیر و سرعت نوسازی بافت فرسوده دچار مشکل خواهد بود.

پورحاجت ادامه داد: طبق آخرین آمار اخذ شده در سال ۹۳ حدود ۱۴۰ هزار هکتار بافت فرسوده داشتیم. الان این عدد به ۱۷۰ هزار هکتار رسیده است پس این امار نشان می دهد که در ۱۰ سال گذشته بالغ بر ۱۵ درصد میزان بافت فرسوده کشور افزوده شده است.